Dembowski urodził się w roku 1822 w rodzinie kasztelana. Otrzymał solidne wykształcenie w dziedzinie nauk przyrodniczych i społecznych.
Mając 20 lat własnym kosztem założył "Przegląd Naukowy", pismo, w którym wyrażał swoje postępowe poglądy - opowiadał się za zniesieniem pańszczyzny, krytykował przesądy stanowe, klerykalizm. Publikował również rozprawy filozoficzne i krótkie formy literackie. Był też aktywnym członkiem konspiracyjnego Związku Narodu Polskiego. Po aresztowaniu części przywódców Związku Dembowski - chociaż aresztowania uniknął - dostał się pod ścisły nadzór pruskiej policji. Nie zaprzestał jednak działalności konspiracyjnej. Popierał lewe skrzydło Komitetu Poznańskiego. Za podstawowy cel swej działalności uważał radykalną rewolucję ludową, która nie tylko miała przyczynić się do odzyskania przez Polskę niepodległości, ale także zniesienia systemu feudalnego.
Po wybuchu w 1846 roku rewolucji krakowskiej przy pomocy górników Dembowski przejął władzę w Wieliczce i kasę kopalni soli. Został sekretarzem dyktatora rewolucji Jana Tyssowskiego. Władza rewolucyjna proklamowała zniesienie pańszczyzny i uwłaszczenie chłopów. Jednak powstanie nie rozprzestrzeniło się, a nawet spowodowało podsycane przez zaborcę wystąpienia chłopów przeciwko szlachcie.
Kraków został otoczony przez oddziały austriackie. Dembowski widząc ostatnią szansę ratunku dla powstania w pozyskaniu chłopów, ubrany w chłopską sukmanę wyruszył na czele procesji w stronę Pogórza. Wojsko austriackie otworzyło ogień - Dembowski zginął w pierwszej kolejności. [PAT]
Inne tytuły: "Passion", "The Passion",
Produkcja: 1977
Premiera: 14 marzec 1978
Reżyseria:
Muzyka:
Obsada:
Edward Dembowski
Jan Józef Tyssowski
Jakub Szela
Wiesiołowski
Smolka
Kalinka
audytor Zajączkowski
Wolski
nieznajomy podający się za Dembowskiego
Magdalena Kaszycka
profesor Wiszniewski, członek Rządu Narodowego
hrabia Wodzicki, członek Rządu Narodowego
ojciec Piotr
-
współpracownik Wiesiołowskiego
chłop z karabinem
pijany chłop
Żablicki
Teofil Wiśniewski, prezes Trybunału w Galicji
żona Dembowskiego
chłop gwałcący Magdalenę
ksiądz unicki
minister spraw wewnętrznych Rządu Narodowego
ojciec Dembowskiego
pijany chłop
-
pijany chłop
górnik z Wieliczki
lejtnant przy ekshumacji zwłok
-
współpracownik Dembowskiego krytykujący jego wejście do Rządu Narodowego
sekretarz Tyssowskiego
przywódca chłopów tarasujących drogę
żona księdza unickiego
górnik z Wieliczki
żona Wolskiego
-
-
powstaniec; nie występuje w napisach
kawalerzysta; nie występuje w napisach
pijany chłop; nie występuje w napisach
nie występuje w napisach
nie występuje w czołówce
sekretarz Rządu Narodowego; nie występuje w napisach
mężczyzna w salonie krakowskim; nie występuje w napisach
członek Rządu Narodowego; nie występuje w napisach
mężczyzna zamiatający scenę teatru; nie występuje w napisach
mężczyzna w salonie krakowskim; nie występuje w napisach
nie występuje w napisach
członek prezydium zebrania w Wieliczce; nie występuje w napisach
nie występuje w napisach
żołnierz austriacki; nie występuje w czołówce
przewodniczący zebrania w Wieliczce; nie występuje w napisach
pijany chłop; nie występuje w napisach
aresztujący Dembowskiego; nie występuje w napisach
człowiek Szeli; nie występuje w napisach
nie występuje w napisach
mężczyzna w salonie krakowskim; nie występuje w napisach
i inni
Notatki:
Reżyser Stanisław Różewicz na pytanie, czy jest za czy przeciw Dembowskiemu, odpowiedział - ani za, ani przeciw, jestem z Dembowskim. Dodał też - "Można w Dembowskim widzieć i gracza politycznego, i postać męczeńską. Dla mnie fascynujące jest, że ten mózgowiec, 24-letni intelektualista, który już zdążył opublikować cztery tomy pism filozoficznych, bierze się za powstanie, jeździ w przebraniu księdza, handlarza, Żyda..." [PAT]
IMDb (angielski)
Wikipedia (polski)
200127
(POL) polski,
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz